نکته‌ای دیگر درباره‌ی p4c، فلسفه‌ برای کودکان و نوجوانان

پیش از اینکه مطلبم را بنویسم، می‌خواستم بگویم این نکته‌ها را برای سرزنش نمی‌نویسم و ابدا نگاه از بالا به پایین نیست. فقط برای این می‌نویسم که برای همه‌ی ما ضروری است. همه‌ی ما منظورم کسانی است که در این حوزه پایان‌نامه‌ای در دست دارند، یا تسهیل‌گر هستند یا به این حوزه علاقه دارند و درباره‌اش مطالعه می‌کنند.

دیروز عصر خانمی با من تماس گرفت و گفت پایان نامه‌اش درباره‌ی p4c است و می‌خواهد یک دوره با بچه‌ها بگذارم که ایشان هم از نتایج‌اش استفاده کند. من گفتم الان که فرصت برای ده پانزده جلسه نداریم. پایانِ سال تحصیلی است. ایشان گفتند نه منظورم چهار جلسه بود، یعنی هفته‌‌ای دو جلسه. همین جا می‌گویم امکان ندارد ، علی‌رغم اینکه بدونِ هیچ تضمینی ساعت‌ها و روزهایی را گفتم که می‌توانم برایشان کلاس بگذارم. بعد پرسیدم شما می‌خواهید چه چیزی را ارزیابی کنید یا به نتیجه برسید (هر چند که همیشه نتیجه را با ترس و لرز به کار می‌برم.) گفت مسئولیت‌پذیریِ بچه‌ها، روابط میان فردی و یک چیز دیگر هم گفت که یادم نمی‌آید! گفتم در بهترین حالت فقط چهار پنج جلسه طول می‌کشد، بچه‌ها با قوانین کلاس آشنا شوند و نظم را رعایت کنند.  تازه از آنجا به بعد کار اصلی ما شروع می‌شود. گفت اگر بچه‌های ساکتی بودند چه؟ من سکوت کردم...

من نمی‌دانم کسانی که در حوزه‌ی فلسفه برای کودکان، پایان نامه کار می‌کنند، تا کجا به لحاظ نظری درباره‌اش مطالعه می‌کنند. چه تصوراتی از p4c دارند. چه تبیین‌هایی کرده‌اند که حالا رسیده‌اند به مرحله‌ی عمل و اثبات... اما می‌دانم که این پایان‌نامه‌های شتابزده و این چنینی که با چند تایش بی‌واسطه درگیر بودم، نه تنها کمکی به p4c در ایران نمی‌کند و نه تنها  پیش برنده نیستند که آسیب‌رسان هم هستند. بعید می‌دانم پایان‌نامه‌ای که می‌خواهد خرداد یا شهریور دفاع شود و این همه شتابزده می‌خواهد بچه‌ها در چهار جلسه مسئولیت‌پذیری و روابط میان‌فردی‌شان تغییر چشم‌گیر کند، راه به جایی ببرد جز گرفتن نمره. 

من نگرانِ این آشفتگی‌ها و شتابزدگی‌های p4c  در ایران هستم که اتفاقا از فضایِ آکادمیک بیرون می‌آید. ما نیاز به صبوری، مطالعه، مطالعه، مطالعه داریم، نیاز به انگیزه‌هایی بیش از نمره و پایان‌نامه.